برای بررسی و تحلیل اولین سفر خارجی ترامپ باید دو فرضیه را در نظر داشت، سیستم دستگاه دیپلماسی ایالات متحده در چند دهه گذشته مشخص بوده و می توان برخی تحلیل ها ر ابر اساس آن انجام داد، با این حال ریس جمهور آمریکا شخصی است که در داخل این سیستم رفتارهای  پیش‌بینی‌ناپذیری دارد. همچنین شرایط  جهان اسلام خصوصا خاورمیانه و شمال آفریقا در سال‌های اخیر روزبه‌روز پیچیده تر شده و تمامی بازیگران جهانی از جمله بازیگران استراتژیک و منطقه ای به دنبال ایفای نقش در این منطقه حساس می باشند.

اکنون پرسش این است که هدف ترامپ، از سفر مذکور چیست و واشنگتن چه سیاستی را در قبال منطقه خاورمیانه و بحران های موجود در پیش خواهد گرفت؟ آیا اعلام «دوران جدید» توسط وزیر امور خارجه ایالات متحده در سیاست خارجی آمریکا هدف ترامپ است؟

• اهداف و دلایل سفر ترامپ

برای اولین سفر رئیس جمهور جدید آمریکا به عربستان سعودی، سرزمین فلسطین اشغالی و واتیکان دلایل زیادی می توان متصور بود. در حال حاضر رژیم غاصب اسرائیل و برخی از کشورهای عربی، جمهوری اسلامی ایران را تهدیدی برای خود دانسته و انتظار دارند تا آمریکا نیز همسوی با آنها سیاست تهاجمی را در قبال ایران اتخاذ نماید.

  با امضای قرارداد ۵۰۰ میلیارد دلاری ترامپ و آل سعود ، انگیزه های اقتصادی ایالات متحده در این سفر نیز مشخص می گردد، تا بدین وسیله از تمرکز بر مسائل داخلی فاصله گرفته وبا تشدید وابستگی های کشور های نفت خیز عربی به خود، مداخله بیشتر در کشورهای منطقه را رقم بزند. در همین راستا رویکرد جنگ طلبانه آمریکا نیز  تقویت شده  و با فروش تسلیحات بیشتر به پادشاهان ثروتمند منطقه علاوه بر برد اقتصادی برای آمریکا، دست حکام کودک کش را در نقض بیشتر حقوق بشر و حقوق ملت ستمدیده عرب باز خواهد گذاشت.

با این که یکی از مهم ترین نکته هایی که رئیس جمهوری آمریکادر سفر خود به عربستان بدان اعتراف داشته، تمایز میان تکفیریسم و افراط گرایی و مسلمانان می باشد، ترامپ حتی میان مسلمانان و گروه تروریستی- تکفیری داعش تمایز قائل شد و گفت اغلب قربانیان این گروه تروریستی، مسلمانان بوده‌اند. اما وی قصد دارد سیاست های ایالت متحده در خاورمیانه را ادامه دهد. سیاستی که در ظاهر ادعای برقراری دموکراسی و امنیت در این منطقه را داشته، اما به دنبال نیات منفعت طلبانه و ایجاد بحران بیشتر در خارج از مرز های آمریکا می باشد. سفر به واتیکان نیز برای انحراف اذهان جهانی به سمت اهداف واقعی ایالات متحده در این سفر می باشد، چرا که اساسا مسیحیت رابطه ای با سیاست نداشته و همیشه نظاره گر بحران های اجتماعی، سیاسی و حتی فرهنگی جامعه جهانی بوده و تا کنون کوچکترین  واکنش هایی نیز از سوی سران مسیحیت مشاهده نشده و تنها می تواند باعث افزایش محبوبیت رئیس جمهور آمریکا در میان کشور های کاتولیک نشین جهان شود.

لذا می توان گفت که ترامپ در اولین سفر خارجی خود به عربستان، سرزمین فلسطین اشغالی و واتیکان رفت که از نظر ایالات متحده، ریاض، تل‌آویو و واتیکان نمایندگان اسلام، یهودیت و مسیحیت هستند  و این امر می تواند نیت اصلی سفر رئیس جمهور آمریکا به منطقه را مخفی نماید که همانا تثبیت بحران در خاورمیانه و ثبات امنیتی برای رژیم غاصب صهیونیستی  می باشد.

• نقش لابی رژیم غاصب صهیونیستی

مسائل یهودیان آمریکا و لابی آنها  مسئله ای فراگیر بوده، به طوری که در هر شرایطی امنیت رژیم غاصب صهیونیستی به امنیت آمریکا گره خورده و این باعث می‌شود سیاستمداران و جکومت داران آمریکایی، در طی سالیان گذشته از این سیاست پیروی کنند.  لذا به نظر می‌رسد لابی صهیونیستی حاضر در ایالات متحده  مهمترین حامی و ایده پرداز ترامپ برای انتخاب اولین سفر خارجی وی بوده اند، به طوری که رئیس جمهور آمریکا همزمان به عربستان سفر نموده و بعد از آن راهی فلسطین اشغالی می شود تا نتیجه مذاکرات خود با سران عرب را به گوش رژیم غاصب صهیونیستی برساند، لذا نمی توان انتظار داشت که دیدگاه ترامپ نسبت به این رژیم غاصب، تحولی خاص داشته باشد و ترامپ نیز  به دنبال سیاست های ایالات متحده آمریکا و رییس جمهور های قبلی این کشور ، در صدد ایجاد دو کشور فلسطین و اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی خواهد بود.

• جمع بندی

نتیجه آن که سفر ترامپ به منطقه، گذشته از منافع اقتصادی بیشماری که برای ایالات متحده داشته، به ایجاد ثبات امنیتی برای رژیم غاصب صهیونیستی منجر خواهد شد، در همین راستا باج خواهی چند صد میلیاردی ترامپ از عرب ها، ثباتی کوتاه مدت نیز برای حکام مستبد منطقه به دنبال دارد تا از تیررس نگاه های حقوق بشری ایالات متحده و رقبای غربی آمریکا در امان باشند،  غافل از این که منطقه در حال پوست اندازی بوده و عموم ملت های عرب به این نتیجه رسیده اند که حکامشان خاصیتی مثبت نداشته و نمی توانند با جریان های افراطی مقابله کنند، چه آن که همواره مدافع این جریان ها نیز بوده اند و سیاست بازی های آمریکا در خاورمیانه نیز به این مساله دامن می زند و نمی تواند جلوی آگاهی بخشی ملت های عرب را بگیرد و در بلند مدت با این برنامه ها، اهداف مورد نظر سران عرب و ایالات متحده تامین نخواهد شد و چه بسا باج های میلیاردی دیگری را برای آمریکا به ارمغان آورد و همچنین منطقه آبستن حوادث و بحران های تازه ای می شود که مستقیما متاثر از این گونه سفر های سران آمریکا به خاورمیانه است.

*  دکتر مرتضی اشرافی، کارشناس مسایل سیاسی